Łańcuch przeżycia, czyli kluczowe czynności, które należy wykonać, aby zwiększyć szansę na przeżycie osoby z nagłym zatrzymaniem krążenia:
Wstrząs septyczny to ciężka sepsa z utrzymującą się hipotensją (niedociśnieniem) oporna na resuscytację płynową, wymagająca podania wazopresorów (leków obkurczających naczynia krwionośne).
Escherichia coli, Streptococcus agalactiae, Listeria monocytogenes, Klebsiella spp. i inne Gram-ujemne pałeczki jelitowe
Tak, z wyjątkiem ogniskowych objawów neurologicznych pod postacią porażenia lub niedowładu nerwu twarzowego (VII).
W przypadku zakażenia wirusami Coxackie i Echo.
Steryd (deksametazon) należy podać przynajmniej na 10-20 min. przed pierwszą dawką antybiotyku, w ostateczności jednoczasowo. Nie należy stosować deksametazonu, jeśli wcześniej podano antybiotyk.
Tak, objawy oponowe mają dość niską czułość i ich brak nie pozwala wykluczyć zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych.
Mocz należy pobrać metodą "clean catch".
Tak, takie opóźnienie zwiększa ryzyko wystąpienia blizn pozapalnych w miąższu nerek.
Tak, jeśli stwierdzamy u niego objawy ZUM oraz bakterie, takie jak Enterococcus spp., Klebsiella spp. lub Pseudomonas aeruginosa w znamiennym mianie.
- Ciężki stan ogólny (objawy uogólnionego zakażenia)
- Zaburzenia w odpływie moczu (wady układu moczowego)
- Upośledzenie filtracji kłębuszkowej
- Posocznica
- Brak odpowiedzi na leczenie przeciwbakteryjne w ciągu 48 godzin
- ZUM spowodowane inną bakterią niż Escherichia coli
Nie, pogłośniowe zapalenie krtani wywoływane jest głównie przez wirusy - paragrypy, grypy, RSV oraz M. Peumoniae.
W nagłośniowym zapaleniu krtani etiologia jest bakteryjna, powoduje je H. influenzae typu b, rzadziej S. pneumoniae, M. catarrhalis, S. aureus.
• ostry, stały ból podbrzusza
• popuszczanie kropli moczu
• brak mikcji
• krwawienie z cewki moczowej
1) Przerost gruczołu krokowego
2) Krwiomocz (skrzepy)
3) Guzy uciskające na cewkę moczową
4) Złogi zaklinowane w świetle cewki
5) Zwężenie cewki moczowej (np. po radioterapii)
AF jest jedyną arytmią, która prowadzi do deficytu tętna z nieregularnym tętnem o zmiennym nasileniu.
Jest odpowiedzialne za charakterystyczny ochrypły głos w neuropatii alkoholowej.
Tak, tuż po założeniu cewnika lub przecewnikowaniu
1) uraz miednicy i/lub krocza
2) stan po zabiegach urologicznych, w szczególności na cewce moczowej
3) brak możliwości odprowadzenia napletka
4) trudności z wprowadzeniem cewnika
Nie ma określonych przedziałów czasowych, decyzję o wymianie cewnika należy podejmować indywidualnie. Ogólna zasada: najkrócej jak to koniecznie, gdyż im dłużej tym większe ryzyko zakażenia.
Należy odprowadzić mocz, najczęściej cewnikując pacjenta.
Badanie podmiotowe i przedmiotowe (zwłaszcza per rectum), USG jamy brzusznej, mocznik i kreatynina.
Ostre zatrzymanie moczu jest to nagły brak możliwości odpływu moczu zgromadzonego w świetle pęcherza.
Nie zawsze - tylko w wypadku kiedy napletek nie daje się łatwo odprowadzić.
Nie - czasem pacjent jest w stanie sam odprowadzić napletek, a czasem udaje się to lekarzowi po zmniejszeniu obrzęku napletka.
Mogło dojść do zakażenia napletka i żołędzi, zapalenia i wtórnego zwężenia napletka wskutek stanu zapalnego.
Nie - próba siłowego odprowadzenia napletka może prowadzić do urazu i załupka.
Nie - do 3/4 roku życia napletek może być sklejony z żołędzią, jest to całkowicie fizjologiczne.
Nie - załupek z definicji nie występuje u obrzezanych chłopców i mężczyzn.
Tak - nieleczony załupek może prowadzić do martwicy żołędzi.
Nie, większość takich zmian u dzieci w wieku 2-8 lat świadczy o okrągłym zapaleniu płuc.
Streptokokami grupy A i S. aureus.
W przeliczeniu na powierzchnię ciała - 60 mg/m2/doba lub w przeliczeniu na masę ciała - 2 mg/kg/doba (max 60mg/doba).
1. Utrata utrata białka z moczem w ilości > 50 mg/kg/dobę (w dobowej zbiórce moczu)
lub
wskaźnik białko/kreatynina w moczu ≥ 2 mg białka/1 mg kreatyniny (≥ 200 mg białka/1 mmol kreatyniny) (w pojedynczej porcji moczu)
lub
stwierdzenie białka (+++) w teście paskowym
2. hipoalbuminemia w surowicy ≤ 2,5 mg/dl
3. towarzyszące powyższym obrzęki i hiperlipidemia
Ciśnienie należy mierzyć przynajmniej raz w roku u dzieci powyżej 3 rż i u dzieci poniżej 3 rż z grup ryzyka.
W populacji dzieci i młodzieży wartości ciśnienia określa się przy użyciu siatek centylowych. Nadciśnienie rozpoznaje się, jeśli przy pomiarach w POZ ciśnienie 3x przekroczy wartości opowiadające 95 centylowi dla danego dziecka.
U dzieci z pierwotnym nadciśnieniem tętniczym należy dążyć do osiągnięcia wartości ciśnienia poniżej 95 centyla dla wieku i wzrostu.
Załupek to obrzęk żołędzi i napletka, powodowany zsunięciem napletka poza żołądź i brakiem jego odprowadzenia.
Stosuje się antybiotykoterapię, wypoczynek w łóżku, okłady z lodu na mosznę oraz NLPZy.
Morfologia, CRP, USG jądra, posiew moczu.
Diagnoza jest istotna, ponieważ skręt jądra jest stanem kwalifikującym do pilnej interwencji chirurgicznej - jej zaniechanie moze doprowadzić nawet do utraty jądra.
Typowe objawy to ból, obrzęk, gorączka, rumień na skórze moszny. Mogą występować też objawy dyzuryczne czy wyciek z cewki moczowej, jak również nudności czy wymioty.
Najczęściej przyczyną są zakażenia bakteryjne - poniżej 40 roku życia najczęściej są to zakażenia przenoszone drogą płciową, powyżej 40 roku życia są to bakterie Gram ujemne. Przyczyną mogą być także wirusy i grzyby.
Zapalenie najądrza to stan zapalny najądrza powodujący obrzęk i ból najądrza. Objawy pojawiają się stosunkowo szybko i są jednostronne.
Objawia się nagłym, silnym i jednostronnym bólem w pachwinie i worku mosznowym. Ból pojawia się nagle. Występuje też zaczerwienienie i obrzęk moszny oraz jądra. Mogą być też objawy ogólne takie jak nudności i wymioty.
Jeżeli dość szybko doszło do operacji to w przyszłości nie powinno być problemów z płodnością. W przypadku usunięcia jądra pacjent również zachowuje płodność pod warunkiem obecności sprawnego drugiego jądra.
Pacjenci po przebytym wnętrostwie oraz z wadami anatomicznymi jądra oraz powrózka nasiennego.
Należy pacjenta zbadać, wykonać USG jądra, podać leki przeciwbólowe oraz pilnie zakwalifikować do zabiegu operacyjnego.
Przy skręcie jądra wokół własnej osi dochodzi do zaciśnięcia naczyń powrózka nasiennego. Naczynia te unaczyniają jądro i ich zamknięcie powoduje uszkodzenie i martwicę jądra.
Skręt jądra jest to nagły, silny, jednostronny ból w pachwinie i mosznie spowodowany obrotem jądra wokół własnej osi i zaciśnięciem naczyń krwionośnych.
Tak - związki, z których wykonany jest złóg mogą zasugerować przyczynę oraz pozwolić na zlecenie odpowiednich działań zapobiegających nawrotom kamicy.
Badanie ogólne moczu, kreatynina, jonogram, kontrolne USG. Zaleca się też picie prawidłowej ilości wody (co najmniej 1,5 litra dziennie) ograniczenie spożycia soli oraz białka zwierzęcego (nie licząc nabiału w diecie).
Jeżeli występuje:
1) gorączka lub objawy zakażenia układu moczowego
2)skąpomocz/bezmocz
3)brak poprawy po farmakoterapii
Zleć badania obrazowe - spiralna tomografia jamy brzusznej bez kontrastu to złoty standard diagnostyki. Powszechniej wykonuje się jednak USG jamy brzusznej i zdjęcie przeglądowe RTG jamy brzusznej. Warto zlecić również badania laboratoryjne - badanie ogólne moczu, morfologia, CRP, kreatynina.
Tak, kamica nerkowa może być bezbolesna - zwłaszcza jeżeli złóg się nie przemieszcza i nie powoduje zablokowania odpływu moczu.
Jest to manifestacja kamicy nerkowej.
Ból zlokalizowany jest w okolicy lędźwiowej promieniujący do spojenia łonowego, zewnętrznych narządów płciowych i wewnętrznej powierzchni ud; jeśli zablokowana jest cewka moczowa – ból w okolicy nadłonowej.
Typowymi objawami są obrzęki (symetryczne i grawitacyjne), pienienie się moczu, rzadziej dochodzi do skąpomoczu lub bezmoczu.
Pewna ilość białka jest dopuszczalna w moczu - typowo do 15mg w próbce i 150mg w dobowej zbiórce nie powinno budzić niepokoju, acz jest wskazaniem do ponownego badania. Pewne stany fizjologiczne są też związane z obecnością białka w moczu.
To stan kliniczny charakteryzujący się utratą białka z moczem >3,5 g/dobę oraz hipoalbuminemią, lipidurią, hiperlipidemią i obrzękami.
Najczęściej są to glomerulopatie pierwotne oraz związane z innymi chorobami (wtórne).
Wskazania do pilnego leczenia nerkozastępczego:
1) kliniczne – przewodnienie (obrzęk płuc), encefalopatia mocznicowa (zaburzenia świadomości, drgawki), skaza krwotoczna
2) biochemiczne – oporne na leczenie zachowawcze: hiperkaliemia, kwasica nieoddechowa, inne zaburzenia elektrolitowe (np. hiperkalcemia).
W przebiegu AKI wyróżniamy 4 okresy: wstępny, skąpomoczu lub bezmoczu, wielomoczu oraz zdrowienia.
Objawy zależą od choroby podstawowej. Często pojawiają się osłabienie, utrata łaknienia oraz nudności i wymioty. W połowie przypadków pojawia się także skąpomocz lub bezmocz.
Badaj tętno duża liczbą palców, czasem nawet oburącz – zwiększając powierzchnię rośnie prawdopodobieństwo znalezienia tętnicy. Przez „naciągnięcie” kończyny zbliżamy tętnicę do skóry – przykładowo badając tętnice promieniową należy wykonać odwrócenie i zgięcie grzbietowe nadgarstka. Zmieniaj siłę ucisku – przy silniejszym rośnie amplituda tętnienia. Uważaj jednak – nadmierny ucisk może zamknąć światło naczynia, uniemożliwiając wyczucie tętna.
Podczas badania czucia (dotyku, położenia, temperatury, wibracji) powinniśmy poprosić chorego o zamknięcie oczu. Duża część pacjentów dyssymuluje swoje objawy i na pytanie „czy czują” odpowiedzą, że tak. Lepszym pomysłem jest powiedzieć, żeby dali znać „gdy poczują”.
Bywa, że utrudnione badanie palpacyjne nie wynika z rozbudowanej muskulatury czy obrony mięśniowej, a nieprawidłowego sposobu palpacji. Zadbaj o to, żeby ręce były ciepłe (rozcierając je, myjąc w ciepłej wodzie). Zacznij badać powierzchownie: delikatnie, bez gwałtownego nacisku, najlepiej od miejsca, które nie boli pacjenta. Następnie możesz przystąpić do badania głębokiego: poinformuj pacjenta, że zwiększysz teraz ucisk i że może być to bolesne, ale jest konieczne do rzetelnego postawienia diagnozy.
Gdy podczas badania palpacyjnego jamy brzusznej nie możesz dobrze wyczuć narządów wewnętrznych poproś pacjenta o zgięcie kolan. Czasami pomaga również podłożenie poduszki pod plecy lub uniesienie wezgłowia łóżka. Uzyskujemy w ten sposób zmniejszone napięcie mięśni przedniej ściany jamy brzusznej, co zazwyczaj znacznie ułatwia badanie palpacyjne.
Czy masz problem z wyczuciem wątroby? Pewnym trikiem jest scratch test („drapanie” lub „mizianie wątroby”). Polega ono na założeniu słuchawek, położeniu głowicy stetoskopu na łuku żebrowym prawym i poprzecznym przesuwaniu palcem w górę, zaczynając od prawego dołu biodrowego. W momencie poruszenia palcem nad dolnym brzegiem wątroby słyszalne jest znaczne zwiększenie głośności dźwięku.
Szmery kardiologiczne najlepiej słychać, gdy nie zagłuszają ich szmery oddechowe – poproś chorego, żeby wziął głęboki oddech i na chwilę go wstrzymał. Żeby nie stracić poczucia czasu warto samemu również wstrzymać oddech – zbyt długie wstrzymywanie powietrza jest dla pacjentów trudne, powoduje duszność i często niechęć do wykonywania dalszych poleceń.
Warto też pamiętać, że szmery mogą promieniować, być słyszalne lepiej przy zmianie pozycji ciała, na wdechu lub wydechu.
Szmery oddechowe z reguły najlepiej słyszy się, gdy pacjent głęboko oddycha – zachęć go do głębszych wdechów, gdy osłuchujesz płuca. Pamiętaj jednak, że hiperwentylacja może powodować dyskomfort, mrowienie warg, zawroty głowy, osłabienie, a nawet utratę przytomności! Dlatego poproś badanego, żeby oddychał powoli.
W większości stetoskopów wysokość osłuchiwanych dźwięków dobiera się poprzez siłę nacisku na głowicę. Membrana przy lekkim nacisku pozwala na osłuchiwanie wysokich częstotliwości, przy silniejszym nacisku zostaje dociśnięta do środka głowicy, co pozwala na osłuchiwanie dźwięków o niskiej częstotliwości. Jest to przydatne szczególnie w kardiologii. Bywa tak, że niektóre szmery najlepiej słychać po prostu kładąc głowicę stetoskopu na klatce piersiowej pacjenta.
Wzrost końcowo-wydechowego CO2 (EtCO2) występuje w:
Wczesne radiologiczne objawy udaru niedokrwiennego w TK głowy to:
Jest to sytuacja, w której ciśnienie tętnicze skurczowe ≥140 mm Hg i/lub ciśnienie tętnicze rozkurczowe ≥90 mm Hg
W zależności od etiologii wyróżnia się nadciśnienie tętnicze (NT):
1) pierwotne (>90% przypadków) - nie udaje się uchwycić bezpośredniej przyczyny. Do postawienia diagnozy wymagane jest wykluczenie przyczyn wtórnych
2) wtórne (<10% przypadków) - związane jest z współistniejącymi schorzeniami (np. nadczynnością tarczycy, zwężeniem tętnicy nerkowej, KZN)
Rozważ zakończenie terapii, jeżeli utrzymuje się asystolia, pacjent ma poważne przewlekłe choroby towarzyszące, był w złym stanie ogólnym przed NZK lub prowadzenie RKO nie jest zgodne z jego wolą.
Odwracalne przyczyny zatrzymania krążenia (4H 4T):
4H
4T
Główną przyczyną NZK jest choroba niedokrwienna serca.
W przebiegu wstrząsu występują dwie fazy - wstrząs skompensowany i zdekompensowany.
Faza I - wstrząs skompensowany (zwany ciepłym). Mechanizmy autoregulacji organizmu zapewniają wystarczającą perfuzję komórkową. Objawy wynikają z reakcji współczulnej.
Faza II - wstrząs zdekompensowany (zwany zimny lub wstrząsem rozwiniętym). Reakcje obronne ulegają wyczerpaniu. Objawy wynikają z uszkodzenia narządów.
Leczenie ogólne zależy od profilu pacjenta:
1) Litotrypsja pozaustrojowa (ESWL)
2)Nefrolitotrypsja przezskórna (PCNL)
3)Litotrypsja ureterorenoskopowa (URLS)
4)Chirurgiczne usunięcie złogu
Należy podać leki przeciwbólowe - w zależności od nasilenia stosuje się NLPZ lub opioidy. Podaje się też leki rozkurczowe.
1) duże stężenie w moczu substancji litogennych, takich jak szczawiany, wapń, fosforany, kwas moczowy, cystyna
2) zastój moczu
3) zakażenie układu moczowego (ZUM)
4) obecność organicznych jąder krystalizacji
Kamica nerkowa to obecność w drogach moczowych złogów..
"Rano w dniu zbiórki pierwszy raz należy oddać mocz do muszli klozetowej. Wszystkie następne porcje moczu należy oddać do specjalnego pojemnika. Następnego dnia rano pierwszą porcję moczu po obudzeniu oddać do tego pojemnika, a następnie dostarczyć próbkę do laboratorium"
"Rano po obudzeniu proszę umyć okolice genitaliów, po czym rozpocząć siusianie do muszli klozetowej. W połowie należy na chwilę wstrzymać oddawanie moczu, po czym zebrać mocz do pojemnika"
Nie - u chorych z zespołem nerczycowym tak jak u chorych z przewlekłą chorobą nerek zaleca się wszystkie szczepienia obowiązkowe oraz szczepienie przeciwko grypie i przeciwko pneumokokom. Zaleca się także szczepienie przeciwko ospie wietrznej, jeśli pacjent nie chorował.
Leczenie przyczynowe oraz objawowe, spowalnianie rozwoju przewlekłej choroby nerek oraz leczenie powikłań.
Może to być białkomocz czynnościowy, ortostatyczny, cewkowy, kłębuszkowy i pozanerkowy.
Badanie ogólne moczu, albuminy, lipidogram, jonogram, dobowa zbiórka moczu, USG jamy brzusznej
Do triady wstrząsowej należą - hipotensja, tachykardia, skąpomocz.
Wstrząs jest stanem zagrożenia życia wynikającym z hipoperfuzji na poziomie komórkowym.