Czym jest protokół FAST?
Protokół FAST to badanie USG, które pozwala wykryć obecność wolnego płynu w jamie brzusznej i miednicy małej oraz w worku osierdziowym.
Na podstawie wyniku kwalifikuje się chorych do pilnej interwencji chirurgicznej, wykonania tomografii komputerowe lub planowej diagnostyki
Dowiedz się więcej
Protokół FAST to badanie USG, które należy w pierwszej kolejności wykonać u pacjentów po urazach brzucha i klatki piersiowej. Pozwala ono wykryć obecność wolnego płynu w jamie brzusznej i miednicy małej oraz w worku osierdziowym (tzw. "dodatni FAST" lub "FAST+"). W przypadku wykrycia wolnego płynu u pacjentów urazowych zakładamy, że pojawił się z powodu przerwania naczynia i/lub uszkodzenia narządów trzewnych i świadczy o krwotoku wewnętrznym (a nie np. wodobrzuszu, infekcji).
Dodatni FAST u pacjenta niestabilnego hemodynamicznie jest wskazaniem do pilnej interwencji chirurgicznej (laparotomii zwiadowczej), a u pacjenta ze stabilnymi parametrami - do wykonania tomografii komputerowej (Trauma Scan).
Ujemny FAST u pacjenta niestabilnego hemodynamicznie skłania do poszukiwania alternatywnych przyczyn odchyleń (np. odmy, krwiaka wewnątrzczaszkowego, krwotoku z przewodu pokarmowego), a u pacjenta stabilnego pozwala na spokojniejszą, planową diagnostykę.
Jak wykonać FAST?
Poszukując wolnego płynu wykonuje się 4 przyłożenia głowicy:
1. Pod wyrostkiem mieczykowatym.
2. Po stronie prawej / okolica wątroby i prawej nerki.
3. Po stronie lewej - okolica śledziony i lewej nerki.
4. W okolicy nadłonowej.
O czym mówią nam konkretne przyłożenia?
1. Głowica ustawiona poprzecznie do osi długiej ciała pacjenta pod wyrostkiem mieczykowatym - uwidacznia możliwy płyn w worku osierdziowym i serce (pozwala na wykrycie tamponady serca).
2. Głowica ustawiona podłużnie w prawym górnym kwadrancie / okolicy wątroby i prawej nerki - pokazuje zachyłek wątrobowo-nerkowy (zachyłek Morrisona) oraz kąt żebrowo-przeponowy prawy, a także ewentualny płyn w prawej jamie opłucnowej.
3. Głowica ustawiona podłużnie w kwadrancie górnym lewym, w linii pachowej tylnej - okolica śledziony i lewej nerki - pokazuje zachyłek śledzionowo-nerkowy oraz kąt żebrowo-przeponowy lewy.
4. Głowica ustawiona poprzecznie w okolicy nadłonowej - uwidacznia pęcherz moczowy oraz zachyłek pęcherzowo-odbytniczy (u kobiet zachyłek maciczno-odbytniczy, tzw. jama Douglasa).
Źródła
.svg)
